Από την εισαγωγή του βιβλίου "Η ελληνική βιντεοταινία (1985-1990) Ειδολογικές, κοινωνικές και πολιτισμικές διαστάσεις, σσ. 16-19.
"... Το μεγαλύτερο θύμα της περιόδου της βιντεοταινίας, αν θα μπορούσαν να υπάρξουν θύματα από μια περίοδο τόσο απρόσμενα πολύπλευρη, ήταν οι ηθοποιοί που πρωταγωνίστησαν σ’ αυτή. Η συνειδητή τους επιλογή να συμμετέχουν σε παραγωγές-υποπροϊόντα για βιοποριστικούς λόγους και η ανυπαρξία εναλλακτικής επιλογής στη τηλεόραση ή στον πεθαμένο εμπορικό κινηματογράφο, τους οδήγησε στις επόμενες δεκαετίες στον στιγματισμό και στην αφάνεια. Υπήρξαν πολλοί οι διάττοντες σκηνοθέτες και παραγωγοί που με μελετημένο τρόπο έστησαν το δικό τους «τσαρδί» και αξιοποίησαν το έμψυχο υλικό τους με υπόγειο και διαπλεκόμενο τρόπο. Αντίθετα, οι ηθοποιοί με σπουδές και μια πορεία στον εμπορικό κινηματογράφο δεν μπόρεσαν να μην ενδώσουν στο δέλεαρ του εύκολου χρήματος: αλλά και στις απάνθρωπες συνθήκες γυρισμάτων, στην ανυπαρξία προβών, στη μεροληπτική αντιμετώπιση τους από τους σκηνοθέτες, σε βεντετισμούς και κοκετισμούς. Και όλα αυτά, για ένα ελάχιστο μεροκάματο και μια υπερβολική έκθεση, που τελικά έκανε κακό σε όλους τους ηθοποιούς της βιντεοκασέτας, γιατί το ίδιο το βιντεο-κύκλωμα το απαιτούσε.
Βέβαια, η ατελείωτη «αρπαχτή» του βιντεο-συστήματος δεν έκανε τίποτε άλλο από το να επαναλαμβάνει την ιστορία της κινηματογραφικής παραγωγής της δεκαετίας του 1960: το γρήγορο κέρδος και η ζήτηση δημιούργησε νέους παραγωγούς, οι οποίοι έσπαγαν τα δεσμά και τη συνέχεια με την παραδοσιακή κινηματογραφική οικογένεια. Καθημερινά επαγγέλματα χόρευαν στην πίστα του βίντεο, παριστάνοντας τους παραγωγούς και φέρνοντας στο προσκήνιο ονόματα επινοημένα και συχνά, ατάλαντα, με τα οποία αμφισβητούνταν τα παλιά. Άλλοι πάλι, έγιναν σκηνοθέτες, επειδή η «επιχείρηση βιντεοταινία» θα έφερνε πολύ κέρδος, ενώ η αγωνία του κοινού για το νέο προϊόν ώθησε τα γυρίσματα από 10-14 ημέρες στη μία εβδομάδα και στη συνέχεια σε 2-3 ημέρες.
Οι αυτοσχέδιοι παραγωγοί είχαν ως μόττο το «τώρα γυρίζουμε, χωρίς πρόβα», το οποίο αντηχούσε πίσω από κάθε πόρτα ενός μικρού διαμερίσματος, του αρχηγείου τους. Κομπάρσοι βρέθηκαν σε πρωταγωνιστική θέση χάρη στην ευμάρεια και στην ευγενική χορηγία των παραγωγών, για να αντικατασταθούν από νεότερες στάρλετ και βιρτουόζους μηχανόβιους. Τα πάντα αρπάζονταν για να αρπαχτούν. Και κάπου εκεί ίσως να σταματάνε και τα «όνειρα» της βιντεοκάμερας που χωρούσαν στην πλαστική σακούλα. Γιατί, πολύ γρήγορα, βρήκαν έναν σημαντικό αντίπαλο με την έλευση των προγραμμάτων της δορυφορικής τηλεόρασης, τα οποία προσφέρονταν δωρεάν από τους δέκτες.
Η δορυφορική τηλεόραση δεν έφταιξε κατά κόρον για το τέλος της «βιντεο-αρπαχτής». Το θύμα διαισθάνθηκε το τέλος του και οι απέλπιδες προσπάθειες για μια πιο διευρυμένη βιντεο-θεματική το 1989 και 1990 δεν στέφτηκαν ποτέ με επιτυχία. Η ιδιωτική τηλεόραση με την ορμή της καινοτομίας και τις ιταλικές συνταγές σάρωσε και τους τελευταίους πιστούς της βιντεοταινίας. Η λήξη ήλθε αναίμακτα, όλοι τη διαισθάνονταν, κανείς δεν την παραδέχτηκε - τα ιδιωτικά κανάλια στην αρχή της λειτουργίας τους χρησιμοποίησαν τη βιντεοκασέτα για να γεμίσουν τα κενά του τηλεοπτικού προγράμματος χωρίς ενοικίαση και δικαιώματα από τους βιντεο-παραγωγούς για την τηλεοπτική προβολή.
Σύντομα, η κρατική τηλεόραση μιμήθηκε το παράδειγμα της ιδιωτικής: στις αρχές της δεκαετίας του 1990, οι παλιές κινηματογραφικές ταινίες συνυπάρχουν με τις βιντεοταινίες και φωτογραφικά ενσταντανέ τους μπαίνουν εξώφυλλο σε περιοδικά. Κάτω από αυτό το πρίσμα, το βίντεο δεν αποτελεί μια νεκρή θύμηση αλλά ένα ιδιόρρυθμο κομμάτι της ελληνικής κινηματογραφικής ιστορίας. Μιας ιστορίας, στην οποία αναβόσβηνε η προχειρότητα, η αβεβαιότητα, η αφερεγγυότητα και η «αρπαχτή» από το ελληνικό εμπορικό κινηματογραφικό κύκλωμα. Στην οποία, δεν κατάφερε, ωστόσο, να σβήσει η τρέλα, η δημιουργία και η αγάπη για γέλιο, δάκρυ και έρωτα.
ΠΗΓΗ
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου